- Adviesaanvraag en verantwoording
Op 6 december 2022 heeft het College van burgemeester en wethouders van de Gemeente
Hoogeveen de Adviesraad Sociaal Domein Hoogeveen (Adviesraad) formeel om advies gevraagd over
een wijziging in de verordening Wmo 2020. Waarbij het gaat om een toevoeging van herstelgerichte
hulp als maatwerkvoorziening.
Bij de adviesaanvraag zijn de volgende stukken meegestuurd:
– Adviesaanvraag wijziging verordening Wmo 2020
– Voorstel tot concrete artikelen wijziging in de verordening middels een besluit van de gemeenteraad
Bij het beantwoorden van de adviesaanvraag is gebruik gemaakt van de volgende
documenten/bronnen:
– De formele adviesaanvraag van de gemeente Hoogeveen en het voorstel voor aanpassing van een aantal artikelen in de formele verordening Wmo 2020
– In de voorbereiding van het advies zijn een 4-tal vrijwilligers- en professionele organisaties aangeschreven om hun zienswijze met de Adviesraad te delen.
– Internet onderzoek
– Expertise van Adviesraadleden
– Integraal Zorgakkoord september 2022
– Programma Wonen en Zorg voor Ouderen ministerie van Binnenlandse Zaken en Ministerie van Volksgezondheid en Welzijn november 2022
– Nota Volksgezondheid en ze Leefden nog Lang en Gelukkig 2022-2026, Gemeente Hoogeveen
– Beleidsregels maatschappelijke ondersteuning 2020
Werkwijze
De Adviesraad heeft uit zijn midden een werkgroep samengesteld en gevraagd het advies voor te bereiden. De werkgroep heeft vervolgens een 4-tal organisaties aangeschreven met het verzoek om hun zienswijze op de adviesaanvraag met De Adviesraad te delen. Werkgroep leden hebben zich vervolgens nader verdiept in het onderwerp en is er ook gebruik gemaakt van specifieke expertise binnen de Adviesraad. De werkgroep heeft vervolgens op basis van de ontvangen input een concept advies voorbereid en deze is op 26 januari 2023door de voltallige Adviesraad vastgesteld.
Juridische consequenties
Of deze kunnen worden verwacht op deze nota is voor de Adviesraad niet te overzien. De Adviesraad vraagt zich wel af, of voldaan kan worden aan de resultaatsverplichting binnen de Wmo.
Algemeen
De adviesraad is van mening dat het toevoegen van de voorziening herstelgerichte hulp een zinvolle toevoeging is. Alles wat kan bijdragen aan het doel van de Wmo, inwoners ( lees ouderen) zolang mogelijk zelfstandig te laten meedoen aan de samenleving en zelfstandig thuis te laten wonen, is van belang.
“We worden met z’n allen steeds ouder. Dat is een groot goed. Een gevolg hiervan is dat het aantal ouderen in onze samenleving sterk zal toenemen. Over twintig jaar is het aantal 65+’ers toegenomen met meer dan 40%. Het aantal 80+’ers neemt nog sterker toe. Naar schatting zijn er in 2040 1,6 miljoen mensen die 80 jaar of ouder zijn, dat is twee keer zoveel als nu “(* uit Programma Wonen en Zorg voor Ouderen van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) en het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS november 2022).
Met het toenemen van de levensverwachting zal ook de vraag naar zorg toenemen. In het Integraal zorgakkoord Samen werken aan Gezonde zorg van september 2022 valt het volgende op: kosten voor de zorg zullen als we niets doen, in het algemeen stijgen van 13% van ons nationaal inkomen in 2021 naar 20% in 2040. Het aantal werknemers dat nodig is in de zorg zal toenemen van 1 op de 6 in 2021 naar 1 op de 4 in 2040. (* integraal zorgakkoord september 2022). De zorg staat nu al onder druk: er zijn tekorten in bijna alle geledingen van de zorg, de werkdruk is gigantisch en de zorgprofessionals zijn overbelast. Preventie en voorkomen van de vraag naar zorg is 1 van de pijlers waar het integraal zorgakkoord op gebaseerd is:
“Inzetten op gezondheid en welzijn door middel van (wijkgerichte) preventie en ondersteuning, zodat mensen zo gezond en vitaal mogelijk zijn en zorgvragen worden voorkomen of minder zwaar worden. Daarbij gaat het zowel om het bevorderen van een gezonde leefstijl en mentale gezondheidsvaardigheden in een gezonde leefomgeving als om het versterken van de sociale omgeving en zelfredzaamheid van mensen. Ondersteuning vanuit het sociaal en publiek domein en het aanpakken van niet-zorg gerelateerde vraagstukken zijn hierbij van groot belang. Gemeenten vervullen hierin een essentiële rol”
Binnen de gemeente Hoogeveen is daar al een eerste aanzet voor gegeven in de recente Nota Volksgezondheid “En ze Leefden nog lang en Gelukkig 2022-2026”, waar De Adviesraad op 19 mei 2022 haar advies over heeft uitgebracht.
Het toevoegen van de voorziening Herstelgerichte hulp voor ouderen, past binnen deze visie en aanpak. Wel zijn er volgens De Adviesraad een aantal aandachtspunten, waar wij u op willen wijzen en die wij nader zullen toelichten.
Wij hebben onze adviezen onderverdeeld in advies rondom de nieuwe aanpak en advies t.a.v de voorgestelde wijzigingen in de verordening.
I. Adviezen m.b.t de herstelgerichte hulp:
In de adviesaanvraag, bijlage 1 staat het volgende: “Als inwoners bellen met het Wmo loket, wordt in dit gesprek bepaald of een screening voor
herstelgerichte hulp van toepassing is….”
Advies 1.
De Adviesraad adviseert u, om het bepalen of iemand wel of niet in aanmerking dient te komen voor herstelgerichte hulp, niet door het Wmo loket te laten bepalen, maar het beleid conform de beleidsregels maatschappelijke ondersteuning 2020, toe te passen. Dit betekent dat iedere inwoner die 60 jaar of ouder is en een aanvraag indient voor een maatwerkvoorziening, wordt bezocht door een Wmo consulent. Een Wmo consulent kan beter een persoonlijke situatie inschatten als iemand daadwerkelijk ook de client bezoekt. Dit advies betekent dan ook dat wij de door u voorgestelde volgorde willen omdraaien: er vindt eerst een gesprek plaats met een Wmo consulent voordat iemand doorgestuurd wordt voor een screening.
Advies 2.
Daarnaast is de motivatie van de inwoner die een Wmo aanvraag heeft van doorslaggevend belang. De Adviesraad is van mening dat dit punt onderbelicht is in de adviesaanvraag die wij hebben ontvangen. Wij denken dat niet iedere inwoner direct het belang inziet van herstelgerichte hulp, daar is een nader gesprek en toelichting voor nodig. Juist in een persoonlijk gesprek kan een Wmo consulent de voordelen van dit programma nader toelichten en de inwoner motiveren om mee te doen.
Advies 3.
Na het gesprek (thuis bij de cliënt) bepaalt de Wmo consulent of iemand doorgestuurd dient te worden voor een screening door een professional (fysiotherapeut) die door de gemeente is gecontracteerd. Indien uit de screening blijkt dat iemand niet geschikt is voor herstelgerichte hulp, zal de normale procedure rondom de aanvraag van een Wmo maatwerkvoorziening voortgezet worden.
Met betrekking tot het daadwerkelijke programma hebben wij de volgende aandachtspunten:
Het programma herstelgerichte hulp wordt in de gemeente Hoogeveen op een tweetal locaties gegeven (deze nadere informatie is aan een tweetal werkgroep leden verstrekt tijdens de werkgroep bijeenkomst Zorgloket op 29 november 2022)
Advies 4.
Niet iedere inwoner is mobiel of heeft zelf de beschikking over vervoer om twee keer in de week naar een bepaalde locatie in de gemeente te reizen. De Adviesraad adviseert u om zorg te dragen voor vervoersmogelijkheden naar de door de gemeente aangewezen locatie om het programma te volgen
en de inwoners te helpen bij de extra kosten (zoals taxi vervoer) die het volgen van dit programma met zich mee kan brengen
Advies 5.
In uw adviesaanvraag gaat u uit van het feit dat als iemand het programma herstelgerichte hulp volgt er geen nader beroep gedaan hoeft te worden op andere/overige Wmo voorzieningen. De Adviesraad vraagt zich af op basis van welke gegevens u deze aanname baseert. Immers een inwoner
belt met een hulpvraag voor huishoudelijke hulp. Dan is het wel een te optimistische gedachte dat deze inwoner door het volgen van het programma herstelgerichte hulp, zelfredzaam wordt en geen extra ondersteuning meer nodig heeft. Reëler is de verwachting dat het beroep op compensatie
minder wordt, naarmate de eigen zelfredzaamheid toeneemt.
De Adviesraad adviseert u om iemand gedurende het volgen van het programma tijdelijk wel extra te ondersteunen en te begeleiden in de oorspronkelijke hulpvraag. De Wmo consulent kan hier nadere invulling aan geven.
Advies 6.
Aan het programma herstelgerichte hulp zijn kosten verbonden. Gelet op het programma (zelfredzaamheid) zal het programma ook een zekere besparing opleveren. Dit is ook terug te vinden op de website van het bedrijf HCR, die het programma heeft ontwikkeld. De Adviesraad adviseert u om voorafgaand aan het invoeren van dit nieuwe programma een kosten/baten analyse op te stellen en dit te monitoren. Rekening houdende met additionele kosten zoals Wmo ondersteuning in combinatie met herstelgerichte hulp en eventuele taxikosten van en naar locatie. De Adviesraad verzoekt u tevens om ons na een half jaar te informeren over de behaalde kwalitatieve resultaten en verzoeken u om over 1 jaar met ons een evaluatie te delen.
II. Adviezen m.b.t aanpassing van de Verordening;
Ten aanzien van de voorgestelde wijzigingen m.b.t artikel 1 (begripsbepaling), Hoofstuk 3 maatwerkvoorzieningen artikel 8b, toevoegen van herstelgerichte hulp heeft de Adviesraad geen opmerkingen.
T.a.v. wijziging artikel 8e, (nieuw artikel) geldt het volgende:
In dit nieuwe artikel staat dat de voorziening Herstelgerichte hulp voorliggend is op andere maatwerkvoorzieningen.
Advies 1.
De Adviesraad vindt dit een té rigide uitgangspunt, het is maar de vraag of het programma passend is voor de inwoner die een maatwerkvoorziening aanvraagt. Daarnaast valt of staat een en ander ook met het ‘’vermogen” van de inwoner en hoe een en ander is uitgelegd aan de aanvrager. Zoals het er nu staat, betekent het dat eerst het programma herstelgerichte hulp gevolgd moet worden, voordat een andere voorziening in aanmerking komt. De Adviesraad adviseert u om dit nieuwe artikel 8e niet op te nemen in de verordening.
Advies 2.
De bijlage Tarieventabel in de Verordening wordt aangevuld met de benodigde programmaonderdelen qua kosten. De adviesraad adviseert u om jaarlijks de tarieven te indexeren conform artikel 22a van de verordening.
Hoogeveen
Datum 27 januari 2023.
Voorzitter Adviesraad Sociaal Domein Hoogeveen
W.L.M. Mastwijk-Beekhuijzen
Namen van aangeschreven organisaties:
Mantelzorg
Seniorenplatform
PCOB50
KBO